اوراق بهادار نوعی ابزار مالی است که قابل نقل‌ وانتقال است. یعنی به هر نوع مستندی که حقوق مالی قابل‌ ارائه‌ای را به یک مالک تضمین کند، اوراق بهادار گفته می‌شود. اوراق بهادار در بازار سرمایه به سه طبقه کلی تقسیم می شود: اوراق بدهی، اوراق حقوق صاحبان سهم و ابزارهای مشتقه.
بورس اوراق بهادار، یک بازاری است که ارزش افزوده را برای همه کسانی که در اجرای پروژه دخالت دارند به وجود می آورد.

ازجمله ویژگی‌هایی که می توان برای بورس اوراق بهادار اشاره کرد ، منصفانه بودن آن، خود انتظام و شفاف بودن با ابزارهای متنوع و دسترسی آسان آن است. کارگزاران و معامله‌ گران مختلف، طبق قوانین و مقررات تعیین‌شده ، اوراق بهادار را در بورس اوراق بهادار، خریدوفروش می‌کنند.
یکی از بارزترین مشخصه‌هایی که بازار بورس اوراق بهادار دارد این است که از صاحبان پس‌اندازها و سرمایه‌هایی که در گردش نیست حمایت می‌کند.

در حال حاضر، چهار بورس بزرگ در کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند:

بورس اوراق بهادار تهران که در آن سهام شرکت‌ها و اوراق مشارکت ، خریدوفروش می‌شود.

فرا بورس ایران که در آنجا هم سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند، در آنجا دادوستد می کنند.

بورس کالای ایران که در آن انواع کالاها از جمله محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و… خریدوفروش می‌شود.

بورس انرژی که جدیدن تأسیس ‌شده و در آن، حامل‌های انرژی با محوریت برق، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حامل‌های انرژی، خرید و فروش شود.

ساختار تشکیلاتی سازمان بورس ایران

سازمان بورس و بورس اوراق بهادار تهران، یکی از رکن های بازار سرمایه کشور به شمار می‌رود که در سال ۱۳۴۶ تأسیس شد و با ورود سهام بانک توسعه صنعت و معدن و شرکت نفت پارس، فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. در حال حاضر بیشتر از ۳۰۰ شرکت از طریق سازمان بورس اوراق بهادار تهران در بازار سرمایه ایران در ۴۰ صنعت مختلف، فعالیت دارند.

قبل از سال 1384، سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران،تنها رکن اجرایی بود که مسئولیت اداره بورس را برعهده داشت و به صورت مستقل فعالیت می کرد. اما اوایل آذر ماه همان سال، قانون جدید بازار اوراق بهادار تصویب شد و ساختار سازمان بورس ایران با تغییراتی به وجود آمد.

 بر اساس قانون جدید، یک نهاد با عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار سبا شکل گرفت تا زیر نظر شورای عالی بورس، وظایف تعیین شده اش را انجام دهد.