نسبت P/NAV در بورس چیست؟
نسبت P/NAV به معنای خالص ارزش دارایی یا ارزش واقعی تشکیل شده است؛ و در واقع نشان دهنده نسبت قیمت هر سهم به خالص ارزش دارایی یا ارزش واقعی هر سهم میباشد.
Warning: Undefined property: WP_Error::$taxonomy in /home/admin/domains/sahamir-ac.com/public_html/wp-content/plugins/elementor-pro/modules/query-control/classes/elementor-post-query.php on line 255
مقدمه
مقدمه
بارها و بارها گفته شده که یکی از اصلی ترین شرط ها برای موفق شدن در بازار سرمایه، آموختن و شناخت دقیق مفاهیم و اصطلاحات آن است. اگر جزء فعالان بازار سرمایه هستید، با شناخت و تسلط بر اصطلاحات و مفاهیم موجود در بورس و با بکارگیری آن ها در جهت درست، تبدیل به یکی از برندگان این بازار خواهید شد.
محاسبه ی NAV شرکت ها اساس و روش اصلی تحلیل بنیادی است؛ اما یکی از اصطلاحات و مفاهیم رایج در بازار سرمایه نسبت P/NAV است که در تحلیل بنیادی کاربرد دارد. در این مقاله سعی داریم به نسبت P/NAV و کاربردهای آن بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
- دیپارتمان آموزش عالی
- مدرک انحصاری
- تاییدیه جهانی
ارزش خالص دارایی (NAV) چیست؟
نسبت P/NAV در بورس چیست؟
NAV مخفف کلمه Net Asset Value و به معنای ارزش خالص دارایی است. درواقع NAV نشاندهنده کل خالص ارزش داراییهای یک شرکت و یا صندوق سرمایهگذاری است.
این شاخص معیاری استاندارد شده قلمداد میشود که میتوان از آن بهمنظور انجام مقایسه عملکرد شرکتها و صندوقهای سرمایهگذاری استفاده کرد.
بهعبارتدیگر ارزش داراییهای خالص، شاخصی در بورس اوراق بهادار است که برای ارزشیابی و برآورد ارزش ذاتی داراییهای شرکتها و صندوقهای سرمایهگذاری، استفاده میشود.
ارزش خالص دارایی (NAV) چگونه محاسبه میشود؟
ارزش خالص دارایی، ارزش خالص یک صندوق یا شرکت را نشان میدهد و بر اساس کل داراییهای مجموعه و کل بدهیهای آن محاسبه میشود. بدین ترتیب که ارزش کل داراییها منهای کل بدهیهای آن مجموعه، برابر است با ارزش خالص داراییها یا NAV آن مجموعه.
NAV= بدهیها – ارزش کل داراییها
ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم (NAVPS) چگونه محاسبه میشود؟
جهت ارزشیابی هر واحد صندوق یا سهام شرکت سرمایهگذاری، باید خالص ارزش دارایی به ازای هر سهم (Net Asset Value Per Share) را محاسبه کنیم که برابر است با:
روشهای دیگر محاسبه ارزش خالص دارایی (NAV)
روشهای دیگر محاسبه NAV بیشتر در شرکتهای سرمایهگذاری مورداستفاده قرار میگیرد.
روش اول:
NAV = ارزش افزوده داراییهای غیرجاری + سرمایه در گردش خالص + ارزش افزوده سرمایهگذاریها
ارزش افزوده سرمایهگذاریها برابر با ارزش روز سرمایهگذاری منهای بهای تمامشده سرمایهگذاریها است. سرمایه در گردش خالص نیز عبارت است از داراییهای جاری منهای بدهیهای جاری، همچنین ارزش افزوده داراییهای غیر جاری از تفریق ارزش روز داراییهای غیر جاری و بهای تمامشده دارایی غیر جاری به دست میآید.
روش دوم:
NAV = ارزش روز بدهیها- (مجموع ارزش روز داراییهای جاری + ارزش روز سرمایهگذاریها + ارزش روز داراییهای جاری)
روش سوم:
روشی که در ایران در شرکتهای سرمایهگذاری معمولاً در محاسبه NAV مرسوم است.
NAV = ارزش افزوده سرمایهگذاریها + بهای تمامشده حقوق صاحبان سهام
- دیپارتمان آموزش عالی
- مدرک انحصاری
- تاییدیه جهانی
بررسی ارزش خالص دارایی NAV
بررسی ارزش خالص دارایی NAV
همانطور که اشاره شد ارزش خالص دارایی NAV، در دو حوزه مجزا قابلبررسی است:
صندوقهای سرمایهگذاری
شرکتهای سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایهگذاری و محاسبه NAV آن
صندوق سرمایهگذاری که بهطور کامل در مطالب قبلی بآشگاه بلاگ به آن پرداختهایم، یکی از فرصتهای مطلوب سرمایهگذاری در بازار سرمایه است، خصوصاً برای افرادی که خودشان وقت یا اطلاعات کافی برای انجام این کار را ندارند.
آشنایی با ارزش خالص دارایی (NAV) در صندوقهای سرمایهگذاری اهمیت زیادی دارد و میتواند یکی از ملاکهای ارزیابی عملکرد صندوقها در نظر گرفته شود. سرمایهگذاران با خرید واحدهای سرمایهگذاری در داراییهای صندوق سهیم میشوند، پس لازم است ارزش داراییهایشان در صندوق را بدانند. مخصوصاً اگر ارزش این داراییها با توجه به شرایط بازار همواره در حال تغییر باشد؛ همانطور که میدانید بخشی از داراییهای صندوقهای سرمایهگذاری به سهام شرکتها اختصاص یافته که با نوسان روزانه سهام، افزایش یا کاهش مییابند. علاوه بر این، سود سهام تقسیم شده توسط شرکتها نیز به منابع صندوق اضافه شده و ارزش داراییهای آن و به طبع آن، ارزش واحدهای خریداریشده را افزایش میدهد.
ارزش خالص هر واحد صندوق در انتهای هر روز و بر اساس قیمت پایانی داراییهای آن محاسبه و از طریق سایت اختصاصی صندوق گزارش میشود.
همانطور که اشاره شد اگر بدهیهای صندوق که شامل بدهی به کارگزاریها بابت خرید سهام و بدهی به ارکان صندوق میشود را از داراییهای صندوق کم کنیم، ارزش خالص کل داراییهای صندوق به دست میآید. حال اگر حاصل را بر تعداد کل واحدهای صندوق (واحدهای سرمایهگذاری نزد سرمایهگذاران) تقسیم کنیم، ارزش خالص هر واحد یا NAV هر واحد صندوق به دست میآید. بدین ترتیب NAV صندوق، ارزش سهام هر سهم صندوق را نشان میدهد که باعث میشود معاملات در صندوق سهام آسانتر شود و همچنین معیاری مهم در جهت تصمیمگیری مناسب در انتخاب صندوق سرمایهگذاری محسوب شود.
به مبلغی که سرمایهگذاران برای خرید واحدهای جدید صندوق پرداخت میکنند، NAV صدور گفته میشود و اندکی بیشتر از ارزش خالص هر واحد (NAV هر واحد) است.
این تفاوت به این دلیل است که مدیر صندوق در خرید اوراق بهادار جدید باید هزینهای را بابت کارمزد پرداخت کند و برای اینکه این کارمزد به سرمایهگذاران قدیمی تحمیل نشود، از سرمایهگذاران جدید دریافت میشود.
NAV ابطال چیست؟
چنانچه سرمایهگذاری به پول نقد نیاز داشته باشد و قصد فروش واحدهایش را کند، قیمت واحدها بهصورت NAV ابطال محاسبه میشود.
قیمت هر واحد در زمان ابطال با فرض کسر هزینههای مربوط به معاملات از بهای فروش داراییهای سبد، تعیین میشود و مبنای خالص پرداخت به شخص قرار میگیرد؛ یعنی هزینه کارمزد معاملات فروش، در نظر گرفته میشود و از ارزش خالص هر واحد کسر میگردد. بدین ترتیب NAV ابطال معمولاً کمتر یا مساوی NAV هر واحد است.
بنابراین قیمت صدور و ابطال واحدها نیز بر اساس NAV تعیین شده و همسو با تغییرات آن نوسان میکند. در نهایت سود یا زیان هر سرمایهگذار از محل تغییر ارزش واحدهای صندوق مشخص میشود.
سه نکته در مورد NAV صندوقهای سرمایهگذاری:
ارزش خالص داراییهای هر روز یک صندوق سرمایهگذاری در پایان روز معاملاتی بعد از آن محاسبه میشود.
NAV صدور و ابطال یک واحد سرمایهگذاری بر اساس ارزش خالص داراییهای آن صندوق در روز کاری پس از اعلام درخواست است.
NAV صدور و ابطال یک واحد سرمایهگذاری از یک صندوق معین در یک روز مشخص باهم برابر نیستند.
شرکتهای سرمایهگذاری و مشکلات محاسبه NAV آنها
حال سؤال این است که آیا ارزش سهام شرکتهای سرمایهگذاری را نیز میتوان با محاسبه NAV هر سهم به دست آورد؟
با توجه به ساختار فعالیت شرکتهای سرمایهگذاری در ایران که به عبارتی از اهداف اصلی شرکتهای سرمایهگذاری فاصله دارند و همچنین نحوه محاسبه NAV در ایران، نمیتوان مقدار روشنی برای هر سهم به دست آورد.
۱) برخی شرکتهای سرمایهگذاری در ایران با توجه به ماهیت آنها که سرمایه بسته یا ثابت هستند و سرمایه آنها به دلایل مختلف بلوکه شده است، الزامی به محاسبه و ارائه خالص ارزش داراییهای روزانه ندارند (البته صورتوضعیت ماهانه پرتفوی سرمایهگذاری خود را ارائه میدهند).
۲) اکثر شرکتهای سرمایهگذاری در ایران سهام شرکتهای غیربورسی را هم نگهداری میکنند و بنابراین نمیتوان ارزش روز سهام آنها را بهصورت دقیق برآورد کرد.
۳) برخی از شرکتهای سرمایهگذاری در ایران هلدینگ هستند؛ یعنی سهام کنترلی دو یا چند مجموعه دیگر را دارند، بنابراین محاسبه ارزش دقیق این سهام نیز پیچیده است.
۴) معمولاً شرکتهای سرمایهگذاری بهجز داراییهای موجود در پرتفوی سرمایهگذاریهای خود، داراییهای دیگری مثل زمین و ساختمان و مجوزهای متعدد دارند که این مهم میتواند بعضاً تأثیر بیشتری از اصل سرمایهگذاریها در ارزش شرکت داشته باشد و این موارد در NAV دیده نمیشود.
۵) عموم شرکتهای سرمایهگذاری درآمدهای غیرعملیاتی نیز دارند، ازجمله درآمد ارائه برخی خدمات پیمانکاری، نظارت بر برخی طرحها، پذیرش برخی سمتها در انتشار اوراق (مثل متعهد پذیره نویسی) که منجر به ایجاد سود میشود، ولی در NAV آنها لحاظ نمیشود.
نکته: در برآوردهای مالی، NAV نمیتواند انعکاس دقیقی از خالص ارزش داراییهای شرکت ارائه دهد.
راهکارهای محاسبه NAV با توجه به تنوع شرکتهای سرمایهگذاری
در نهایت باید گفت که مشکلات و نارساییهایی از این دست، موجب اندکی جدایی میان NAV هر سهم مندرج در گزارش صورتوضعیت پرتفوی سرمایهگذاری با قیمت سهام آنها میگردد.
الف) گاهی برای رفع این مشکل میبایست سرمایهگذاریهای شرکت را ارزشگذاری کنیم، سپس این رقم را با بهای تمامشده درجشده در صورتهای مالی شرکت مقایسه کنیم. درصورتیکه ارزش بازار بیشتر از بهای تمامشده باشد، این مازاد ارزش نسبت به بهای تمامشده باید در محاسبه خالص ارزش داراییها در نظر گرفته شود، زیرا در حقیقت این مازاد ارزش به هنگام ارائه اطلاعات در بخش داراییها در ترازنامه پنهان مانده است.
بنابراين فرمول محاسبه خالص ارزش داراييهاي يك شركت بهصورت زير به دست ميآيد.
حقوق صاحبان سهام + مازاد ارزش سرمايهگذاريها نسبت به بهاي تمامشده = خالص ارزش داراييها
ب) بديهي است انجام محاسبه فوق در زماني كه شركت سرمايهگذاري فعاليتهايي خارج از بورس داشته باشد، با مشکلاتی در خصوص محاسبه NAV مواجه میشود، كه علت آن نيز به فقدان بازار منصفانه براي ارزشگذاري سرمايهگذاريها باز ميگردد. بهمنظور رفع این مشکل میتوان ارزش روز پرتفوی خارج از بورس را معادل بهای تمامشده آنها منظور نمود.
ج) با توجه به وجود نسبتهای مالی که علاوه بر بی مقیاس کردن اعداد و اندازهها، منجر به امکان مقایسه میشود، برای ارزیابی منصفانه قیمت سهام شرکتهای سرمایهگذاری، از نسبت قیمت به خالص ارزش داراییها (P/ NAV) استفاده میشود.
این شاخص از دیدگاه علمی از اعتبار بالاتری در مقایسه با نسبت P/ E برخوردار است؛ زیرا سود (E) نماینده ارزش شرکت است و طبق فرمول گوردن، ما با استفاده از درآمدهای آتی یک دارایی، قیمت امروز آن دارایی را شناسایی میکنیم؛ درحالیکه NAV مستقیماً ارزش واقعی دارایی را نشان میدهد. به معنای دیگر نسبت P/ NAV معادل «یک» واحد، نشاندهنده این است که قیمت جاری سهم منطبق با خالص ارزش داراییهای شرکت در حال معامله است.
د) دربرآورد NAV حاضر، ریز سرمایهگذاریهای بورسی و خارج از بورس شرکتهای سرمایهگذاری از آخرین صورت وضعیت پرتفوی منتشرشده شرکتها در سامانه ناشران بورسی استخراج گردیده است.
همچنین برای استخراج حقوق صاحبان سهام از آخرین صورتهای مالی میاندورهای منتشر شدهی شرکتها استفاده میشود. گاهی ممکن است تاریخ آخرین ترازنامه منتشر شده با آخرین صورتوضعیت پرتفوی یکسان نباشد.
در این حالت سودهای تقسیمشده مابین این دو تاریخ از سوی شرکتها باعث کاسته شدن قیمت سهامشان گردیده، درحالیکه به سرفصل سود انباشته در ترازنامه اضافه نگردیده است، لذا در محاسبات ذیل سودهای تقسیمی محقق شده نیز به محاسبات اضافه میگردد.
نکته قابلتوجه سرفصل ذخایر کاهش ارزش سرمایهگذاریهاست. با توجه به اینکه این ذخیره در ترازنامه کاهندهی داراییهاست، لذا در محاسبات مربوط به NAV، به محاسبات افزوده میگردد.
پس از محاسبه خالص ارزش داراییهای تعدیلشده (با در نظر گرفتن سود نقدی و ذخایر کاهش ارزش)، بایستی رقم فوق، تقسیمبر تعداد سهام شرکت گردد تا NAV هر سهم محاسبه شود.
در خصوص شرکتهایی که در حال انجام افزایش سرمایهاند باید به این نکته توجه نمود که تعداد سهام آخرین سرمایه ثبتشده بعلاوه تعداد سهامی که در حال انتشار است بهعنوان ملاک تعداد سهام قرار گیرد.
- دیپارتمان آموزش عالی
- مدرک انحصاری
- تاییدیه جهانی
فرضهای مبنای محاسبه NAV
فرضهای مبنای محاسبه NAV
با توجه به مطالب اشارهشده در بالا، خلاصه فرضهای مبنای محاسبه NAV بهصورت زیر است:
دارایی و بدهیهای منظور شده در محاسبه NAV مربوط به آخرین ترازنامه منتشره از سوی شرکتها است.
اطلاعات مربوط به پرتفوی شرکت، بر اساس آخرین صورتوضعیت پرتفوی ارائهشده در سایت است.
در محاسبه ارزش روز پرتفوی بورسی، قیمت پایانی روزانه اعمال میگردد.
ارزش بازار پرتفوی غیر بورسی، معادل بهای تمامشده، منظور میگردد.
سود نقدی حاصل از سرمایهگذاری در شرکتهای زیرمجموعه که مجمع عمومی عادی آنها مابین فاصله میان تاریخ ترازنامه و تاریخ صورتوضعیت پرتفوی برگزار شده باشد، بهعنوان سود نقدی محقق شده در محاسبات منظور میگردد و ذخیره کاهش ارزش سرمایهگذاریها به محاسبات اضافه میشود.
سود حاصل از فروش سرمایهگذاریها که مابین تاریخ ترازنامه و تاریخ صورت وضعیت پرتفوی اتفاق افتاده باشد در محاسبات منظور میگردد.
- دیپارتمان آموزش عالی
- مدرک انحصاری
- تاییدیه جهانی
نسبت P/NAV در بورس چیست؟
نسبت P/NAV در بورس چیست؟
نسبت P/NAV از دو واژه Price به معنای قیمت یا ارزش بازار و NAV یا Net Asset Value به معنای خالص ارزش دارایی یا ارزش واقعی تشکیل شده است؛ در واقع نسبت P/NAV نشان دهنده نسبت قیمت هر سهم به خالص ارزش دارایی یا ارزش واقعی هر سهم می باشد.
مختصر و مفید با NAV
یکی از مهمترین مباحث در تحلیل بنیادی شرکت ها و نمادهای بورسی، بحث ارزش گذاری و ارزش ذاتی آن ها است. هدف اصلی تحلیل گران از تحلیل بنیادی کشف ارزش ذاتی و واقعی سهم است که بتوان این عدد کشف شده را با قیمت فعلی سهم مقایسه نمود و مورد بررسی قرار داد.
در نتیجه، با توجه به این مقایسه، سرمایه گذار می تواند برای خرید یا فروش سهم تصمیمات لازم را اتخاذ کند. پس مفهوم NAV شرکت ها را میتوان این طور تعریف کرد که به خالص ارزش دارایی شرکت ها یا ارزش واقعی آن ها، NAV گفته میشود.
نکته ای مهم در رابطه با NAV
باید به این نکته ی مهم توجه داشت که در ارزش گذاری شرکت ها، برای شرکت هایی مانند فولاد مبارکه اصفهان و یا ایران خودرو و شرکت های پتروشیمی که فعالیت های تولیدی و یا خدماتی دارند، از اصطلاح ارزش ذاتی سهام استفاده می شود اما برای ارزش گذاری شرکت ها و یا صندوق هایی که اساس فعالیت آنها مبتنی و منطبق بر سرمایه گذاری است، اصطلاح NAV و یا خالص ارزش دارایی مطرح می باشد.
نسبت P/NAV
همانطور که گفته شد، نسبت P/NAV نسبتی کاربردی در تحلیل بنیادی است. این نسبت که اغلب به صورت درصد ارائه می شود، درصد تفاوت ارزش ذاتی یا خالص ارزش دارایی با قیمت بازار یا قیمت پایانی هر سهم را نشان میدهد. لازم به ذکر است که میتوانید قیمت پایانی یا قیمت بازار مربوط به هر سهم را از تابلوی معامله سهم مورد نظر از سایت Tsetmc.com دریافت کنید. همچنین داده ها و اطلاعات لازم برای محاسبه NAV شرکتها را از سایت شرکت مربوطه و یا از سامانه کدال به نشانی Codal.ir دریافت نمائید.
- دیپارتمان آموزش عالی
- مدرک انحصاری
- تاییدیه جهانی
سه حالت بین ارزش ذاتی و قیمت بازار هر سهم وجود دارد
سه حالت بین ارزش ذاتی و قیمت بازار هر سهم وجود دارد
۱. اگر P/NAV هر شرکت معادل %۱۰۰ باشد، یعنی ارزش ذاتی با قیمت بازار آن سهم برابر است.
۲. اگر P/NAV هر شرکت کمتر از %۱۰۰ باشد، یعنی ارزش ذاتی بیشتر از قیمت بازار یا قیمت پایانی آن سهم است.
۳. اگر P/NAV هر شرکت بیشتر از %۱۰۰ باشد، یعنی ارزش ذاتی کمتر از قیمت بازار یا قیمت پایانی آن سهم است.
در حالت کلی از دید بنیادی، هر چه درصد P/NAV شرکتی بیشتر باشد، سهام آن شرکت پر ریسک تر بوده و به طبع سرمایه گذاری در چنین شرکتی ریسک بالائی دارد. همچنین از دید بنیادی، هر چه درصد P/NAV شرکتی کمتر باشد، سهام آن شرکت کم ریسک تر بوده و به طبع سرمایه گذاری در چنین شرکتی ریسک کمتر و نتیجه مطلوب تری دارد.
برای مثال سهام شرکت بانک آینده با نماد وآیند را بررسی . طبق اطلاعات به روز شده از این شرکت، با محاسبه NAV آن به عدد ۸۰۰۰ تومان رسیدیم؛ به عبارتی دیگر، ارزش ذاتی و واقعی هر سهم از این شرکت در حال حاضر ۸۰۰۰ تومان است. در حالی که هم اکنون در تابلوی معاملات با قیمتی نزدیک به ۳۰۰۰ تومان در حال معامله می باشد. پس نسبت P/NAV این شرکت برابر با ۳/۸ یا %۳۷.۵ است که نسبتی خوب و معقول جهت سرمایه گذاری است.
- دیپارتمان آموزش عالی
- مدرک انحصاری
- تاییدیه جهانی
نتیجه گیری
نتیجه گیری
خب همراهان گرامی مجموعه سهامیر، باز هم سعی کردیم تا مطلب جدید از سری مفاهیم و اصطلاحات رایج در بازار سرمایه و تحلیل بنیادی بیاموزیم.
امیدواریم که این مطلب هم مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته باشد. همچنین خوشحال میشویم که دیدگاه تان را درمورد گزارش های آموزشی و سایر محتوای سایت با ما به اشتراک بگذارید. آموختن و یادگیری اصطلاحات، مفاهیم و تکنیک های بازار سرمایه پیشنهاد ما به شماست. همواره موفق و پر سود باشید.
- دیپارتمان آموزش عالی
- مدرک انحصاری
- تاییدیه جهانی
10 پاسخ
ممنون از توضیحتون. یک سوال دیگه داشتم . محاسبه کردن ناو یک سهم کار سختیست قطعا…ما از کجا میتونیم ناو سهم رو پیدا کنیم؟
ممنون از توضیحتون. یک سوال دیگه داشتم . محاسبه کردن ناو یک سهم کار سختیست قطعا…ما از کجا میتونیم ناو سهم رو پیدا کنیم؟
هزینه ابطال متغیر سهام صندوق چیست؟ من ۵ یهم از سهام صندوق مشترک رو ابطال کردم و هزینه ای حدود ۱۸۰۰۰۰ تومان بابت ابطال هر سهم مازاد بر هزینه ثابت ابطال از من کم شد که با نام هزینه ابطال متغیر عنوان شده بود؟
سلام دوست عزیز
جهت اطلاع از نحوه عملکرد و میزان هزینه صدور و ابطال صندوق ، لطفا در ساعات اداری با کارگزاری تماس بگیرید
برای سرمایه گذاری، نسبت P/NAV بالای %۱۰۰ خوبه یا زیر %۱۰۰؟
برای اینکه سرمایهگذاری کم ریسک با بازده نسبتا خوب داشته باشید، شرکتهایی با نسبت P/NAV زیر %۱۰۰ مناسب است.
ارزش گذاری شرکت ها و صندوق های سرمایه گذاری چکونه مشخص میشود؟
برای ارزشگذاری شرکتها و صندوق هایی که اساس فعالیت اونها سرمایه گذاریه، از اصطلاح NAV و یا خالص ارزش دارایی استفاده میشود.
نسبت p/nav دقیقا چیست؟
این نسبت که اغلب به صورت درصد ارائه میشود، درصد تفاوت ارزش ذاتی یا خالص ارزش دارایی با قیمت بازار یا قیمت پایانی هر سهم را نشان میدهد.