آشنایی با سایت tsetmc

در بخش بعدی به حجم های معامله شده آن سهم می پردازیم:

تعداد سهام: یعنی مجموع تعداد سهام معامله شده آن سهم در آن روز چه تعدادی است.

حجم مبنا: که یک بحث کاملا مفصل در تحلیل های تکنیکال و بنیادی است. در واقع طبق الگوریتمی که بازار بورس بر طبق آن پیش می رود، بدین صورت است که اگر در بیشترین قیمتی که در بازه روز به آن اشاره شده است، به اندازه حجم مبنا معامله در آن روز اتفاق بیفتند، آن سهم مثبت پنج درصد سود را در آن روز تجربه خواهد کرد.

به طور مثال: اگر بیشترین قیمت در بازه روز برای یک نماد هزار ریال اعلام شده باشد، و حجم مبنا صد میلیون سهم برای آن نماد باشد، در صورتی که در طول یک روز کاری برای آن نماد صدمیلیون سهم و یا بیشتر در قیمت هزار ریال معامله شود، سود آن نماد در آن روز مثبت پنج درصد خواهد بود.

در مورد منفی پنج درصد نیز همین موضوع برقرار است. اگر کمترین بازه قیمتی برای همین نماد نهصد ریال باشد و در طول یک روز کاری صد میلیون سهم در قیمت نهصد ریال معامله شود، درصد پایانی این نماد در آن روز منفی پنج درصد خواهد بود. این مثال نشان دهنده این بود که قیمت پایانی، بازه روز و حجم مبنا تا چه اندازه در معاملات یک نماد تاثیر گذار است.

سهام شناور: درصد سهام شناور به این معنی است که چند درصد از سهم هایی که مربوط به یک شرکت است شناور است و دست سرمایه داران خرد (سرمایه داران زیر یک درصد) قرار می گیرد که این سرمایه داران نقش مدیریتی و تاثیر گذاری در شرکت ندارند.

متعادل ترین درصد برای سهام شناور معمولا بیست و پنج درصد است. در واقع سهام شناور آن بخش از سهام شرکت است که احتمال نقدشوندگی دارد.

به طور مثال اگر بیست و پنج درصد از نماد فولاد به عنوان سهام شناور اعلام شود، به این معناست که 25 درصد از سهام فولاد ممکن است در زمان های کوتاه یا میان مدت معامله شوند، در حالی که هفتاد و پنج درصد سهامی که در دست سرمایه داران حقوقی است و آن ها در مدیریت شرکت تاثیر گذار هستند سهامی است که در کوتاه مدت قرار نیست نقد شود.

میانگین حجم ماه: میانگین حجم معاملات انجام شده برای یک نماد در طول یک ماه را نمایش می دهد.

به طور مثال در تصویر بالا که برای نماد فولاد ارائه شده است، نشان می دهد که امروز 209 میلیارد سهم در نماد فولاد معامله شده است. حجم مبنای نماد فولاد 13.865 میلیون سهم است و 26 درصد از کل سهم های شرکت فولاد تحت عنوان سهم های شناور در دست سرمایه گذارن خرد است و در بازار بورس توسط کدهای حقیقی می تواند معامله شود.

سهام شناور بالا خوب است یا پایین؟

به طور مثال فرض کنید که 60 درصد از سهام یک شرکت به عنوان سهام آزاد شناور در دست سرمایه داران خرد قرار بگیرد. 60 درصد از سهام شرکت در کف بازار و توسط سرمایه داران خرد قرار می گیرد و معامله می شود، سرمایه دارانی که هیچ دخالت و تاثیری در مدیریت شرکت نخواهند داشت.

این موضوع باعث می شود که در صورت بروز هر گونه بحران، در اثر جوسازی ها و اتفاقات کاذبی که رخ می دهد افرادی در روند این سهم تاثیر داشته باشند، بدون توجه به آینده شرکت و بدون در نظر گرفتن برخی ملاحظات سهم را می فروشند و مدیریت شرکت که تنها بر چهل درصد از سهام تسلط دارد نمی تواند کنترل آن را به دست بگیرد.

در حالت کلی به سهام هایی که درصد زیادی از آن به عنوان سهام شناور در دست سرمایه گذاران خرد است نمی توان اعتماد کرد و می توان گفت که درصد سهام آزاد شناور بالای چهل درصد عادی و قابل اعتماد نیست.

درصد کم در سهام شناور آزاد چه ویژگی هایی دارد؟

در شرکت های کوچک سهام شناور آزاد کم می تواند دردسرساز باشد. به طور مثال فرض کنید که یک شرکت پنج درصد از سهامش را به عنوان سهام شناور به دست حقیقی ها می سپارد و این پنج درصد معادل پنج میلیون سهم باشد، اگر برخی از افراد و سرمایه گذاران خرد چهار میلیون از پنج میلیون سهام شناور آزاد را به دست بگیرند، سهام آن چنانی برای خرید و فروش برای دیگر سرمایه گذاران باقی نمی ماند.

 اصطلاح جمع شدن سهم دقیقا در این موارد به کار می رود، که سهم در تسلط سرمایه گذاران خرد محدودی قرار می گیرد و در صورتی که تقاضا برای سهم وجود داشته باشد اما عرضه ای صورت نگیرد صف خرید کاذبی تشکیل می شود و قیمت سهم سر به فلک می کشد.

بنابراین دیده می شود که درصد سهام شناور آزاد باید نه آنقدر بالا باشد که کنترل و مدیریت ارزش سهم از دست مدیران و سرمایه گذاران کلان خارج شود و نه آنقدر پایین باشد که به راحتی توسط سرمایه گذاران خرد جمع شود و ایجاد صف های خرید و فروش کاذب شکل بگیرد.

آمار معاملات کدهای حقیقی و حقوقی

یکی از مهم ترین اطلاعاتی که در سربرگ در یک نگاه در سایت tsetmc می توان به آن ها دست پیدا کرد، حجم های معامله شده با ذکر جزئیات است.

این که حجم هایی که معامله شده اند مربوط به کدهای حقیقی هستند و یا حقوقی بسیار حائز اهمیت است و هر تحلیل گری نیاز دارد بداند که کدهای حقیقی چه مقدار سهم در یک نماد را خریداری کرده اند و یا فروخته اند، هر کدام از این خرید ها و فروش ها می تواند به ما نشانه هایی بدهد که سهم را بخریم یا از آن خارج شویم.

همان گونه که در تصویر زیر مشاهده می کنید می توان با جزئیات کامل دریافت که کدهای حقیقی در مجموع چه تعداد سهم در آن روز معامله کرده اند، چه درصدی از آن حجم مربوط به خرید سهم و چه درصدی از آن مربوط به فروش است. اطلاعات مشابه را در مورد کدهای حقوقی نیز می توان استخراج کرد.

حجم معامله شده در کدهای حقیقی و حقوقی

همان گونه که در شکل بالا مشاهده می شود برای این سهم کدهای حقیقی به تعداد 101.992 میلیارد سهم خریداری کرده اند و در همان روز 90646 میلیارد سهم توسط کد حقیقی فروخته شده است.

این اعداد و ارقام در مورد خرید و فروش های کدهای حقیقی در تصمیم گیری سرمایه گذار که سهم را بفروشد، بخرد، تعداد آن را در سبد خود افزایش دهد یا کاهش دهد تاثیر خواهد گذاشت.

در این صفحه همچنین می توان به سه تا سفارش آخری که برای خرید و یا فروش گذاشته شده است دست پیدا کرد. ستون آبی رنگ مربوط به سفارش های خرید و ستون های قرمز رنگ مربوط به سفارش های فروش هستند.

نکته ای که لازم است ذکر شود این است که در قسمت فروش سه سفارش آخری که پایین ترین قیمت را داشته اند نشان داده می شود و برای خرید بالاترین قیمت را نمایش می دهد (بهترین خریدار خریداری است که سفارش خرید خود را در بیشترین قیمت قرار داده است و در مورد فروش سهم کاملا برعکس است).

به طور مثال در شکل زیر 3257 نفر می خواهند این سهم را خریداری کنند در قیمت 11303 ریال، 15 نفر می خواهند همین سهم را در قیمت 11302 خریداری کنند و 12 نفر آن را در قیمت 11301 ریال.

حجمی که گزارش شده است مجموع حجم های درخواستی برای خرید آن سهم در آن قیمت است. به طور مثال 3257 نفر جمعا می خواهند به تعداد 35994775 سهم خرید انجام دهند. در ستون قرمز نیز سفارش های خرید دقیقا به همان منوال گزارش می شود.

بنابراین برای این که سفارش خرید و یا سفارش فروش خود را ثبت کنید لازم است که به این سه سفارش برتر در خرید و فروش رجوع کنید و سپس قیمت مناسب و مد نظر خود را وارد کنید.

یکی دیگر از پنجره های کاربردی در  سایت tsetmc این است که می توان هم گروه های نماد جست و جو شده را مشاهده کرد. به طور مثال برای سهم شپنا که مربوط به دسته فراورده های نفتی است و نام کامل این نماد پالایش نفت اصفهان است، می توان گروه های مشابه آن را در سایت tsetmc مشاهده کرد. و به طور مختصر به اطلاعات جزئی در مورد کل سهم های این گروه دست یافت.

گروه های مشابه در  سایت tsetmc 

همان گونه که در تصویر بالا مشاهده می شود سایر نمادهایی که در گروه نماد شپنا قرار دارند ( گروه فراورده های نفتی، کک و سوخت هسته ای) نمادهایی همچون شبندر، شتران، ونفت و … هستند.

آخرین قیمت معامله شده هر کدام از نمادها، قیمت پایانی، تعداد حجم های معامله شده، ارزش سهم و … را به طور مختصر در این پنجره می توان مشاهده کرد.

سربرگ سهامداران در سایت tsetmc

اگر وارد سربرگ سهامداران در یکی از نماد ها شویم، به طور مثال نماد فولاد می توان با جزئیات کامل دید که نماد فولاد در دست چه سهامداران حقوقی و عمده ای قرار گرفته است.

در  سایت tsetmc  اسم سهامداران عمده، درصد سهمی که به هر کدام تعلق گرفته است و تعداد سهم هایی که هر سهامدار عمده مالک است در این سربرگ قابل مشاهده است ( در واقع سهامداران بالای یک درصد در این لیست مشاهده می شود).

در لیست به ترتیب بیشترین درصد تا کمترین درصد ارائه شده است. همانگونه که در تصویر بالا مشاهده می شود، سازمان توسعه ونوساری معادن و صنایع معدنی ایران با داشتن 17 درصد از نماد فولاد بیشترین دارایی در لیست سهامداران عمده را دارد.

در تحلیلات انجام شده با عبارات زیادی از قبیل سهامداران حقوقی جمع کردن، حقوقی ها فروختند، حقوقی عرضه کرد، حقوقی ها حمایت کردند و تمام این جملات به این لیست سهامداران بر می گردد. به همین علت است که هنگامی که یک حقوقی بسیار قوی وارد یک نماد می شود باعث می شود که ارزش سهام آن شرکت به یکباره بالا رود.

چرا که اگر ارزش یک سهم در یک نماد پایین رود، در صورت وجود یک سهامدار حقوقی قوی این اتفاق رخ نمی دهد و حقوقی از سهم حمایت می کند و اجازه نمی دهد که ارزش سهام پایین بیاید و هیجان فروش را از سهم می گیرند و باعث ایجاد اعتدال در سهم می شوند ( بهترین حقوقی ها کسانی هستند که بتوانند از سرمایه دارن خرد حمایت کنند و در صورت لزوم با واکنش های مناسب از افت سهم جلوگیری کنند).

برخی از سهامداران عمده در بازار بورس شناخته شده هستند و به همین علت هنگامی که در یک شرکت ورود می کنند باعث می شود که ارزش و تقاضای آن سهم افزایش یا کاهش یابد.

سربرگ حقیقی و حقوقی ها در سایت tsetmc 

در سربرگ حقیقی و حقوقی می توان لیست معاملات انجام شده برای هر دو گروه حقیقی و حقوقی به طور کامل و با جزئیات مشاهده کرد. تعداد معامله های انجام شده، ارزش معامله ها، تاریخ و قیمت میانگین برای هر دو دسته ارائه شده است و مشخص شده که این معامله ها مربوط به خرید سهم است یا فروش آن ها.

مفهوم ای پی اس eps و پی ای p/e

ای پس اس سود پیش بینی شده شرکت ها است. که به صورت یک لیست کامل در اختیار کاربران  سایت tsetmc قرار می گیرد. البته سود eps تنها یک سود پیش بینی شده است و هیچ تضمینی بر این نیست که قطعا شرکت در پایان سود مالی به این درصد سود خواهد رسید. برای آن که متوجه شویم که واقعا به این سود می رسد و یا می تواند به این درصد سود نزدیک شود یا خیر باید به صورت حساب های مالی شرکت مراجعه کرد.

پی بر ای یا p/e از حاصل تقسیم کردن قیمت سهم بر سود سهم حاصل می شود. ایده آل این عدد معمولا پنج است و بیشتر یا کمتر بودن این عدد ریسک های مختص به خود را می طلبد.

یکی دیگر روش های بررسی عدد پی بر ای این است که آن را با p/e سایر گروه های مشابه آن مقایسه شود. به طور مثال اگر در حال بررسی عدد p/e برای یک نماد پالایشی هستیم، بهتر است آن را با میانگین همین عدد در سایر نمادهای همین گروه مقایسه کرد و بهتر است نمادی که قصد خریداری آن را دارید در محدوده میانگین همین عدد در گروه پالایشی ها باشد. ( برای مشاهده سایر نمادهای گروه مشابه می توان از سربرگ در یک نگاه آن نماد استفاده کرد)

بنابراین p/e خیلی بالا و خیلی پایین باید تحت بررسی های دیگر قرار بگیرد و سپس اقدام به خرید و فروش شود. ممکن است p/e خیلی بالا برای برخی از گروه ها یک عدد نرمال و طبیعی باشد و نشان دهنده امتیاز منفی برای آن گروه نباشد و همچنین در مورد p/e خیلی پایین برای برخی نمادها.

سربرگ سابقه معاملات

یکی دیگر از مهم ترین سربرگ ها در سایت tsetmc سربرگ سابقه برای هر نماد است. سابقه معاملاتی برای یک تحلیل گر یکی از کلیدهای اصلی برای تحلیل درست آن نماد است.

در سربرگ سابقه معاملات می توان تاریخ دقیق معاملات انجام شده به همراه تعداد و حجم معامله ها را برای هر نماد در اختیار داشت.

نکته جالب توجه دیگر اینکه شما به راحتی به قدیمی ترین معامله ها در یک نماد دسترسی پیدا خواهید کرد که در مطالعه تاریخچه معامله های یک نماد یک گزینه بسیار کاربردی است.

بسیاری از تحلیلگران با استفاده از همین سربرگ سابقه معامله به اطلاعات جالب توجهی در مورد نماد دست پیدا می کنند. ارائه حجم معامله ها، قیمت دیروز، اولین قیمت، قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی در سربرگ سابقه می تواند نشان دهنده عوامل مختلف پشت پرده باشد.

به طور مثال اگر یک نماد به طور میانگین در طول روزها و یا شاید هفته های گذشته یک مقدار تقریبا مشخص و ثابتی معامله انجام داده باشد نشان دهنده خرید و فروش های متعادل برای آن نماد است.

به طور مثال اگر حجم معامله های انجام شده و ثبت شده در سابقه معاملات به طور میانگین صد میلیون واحد باشد و یا در اعدادی مشابه و نزدیک این عدد باشد به تحلیل گیر این موضوع را نشان می دهد که اتفاقاتی از قبیل ترک کردن حقوقی ها، کد به کدهای حقیقی به حقوقی و یا برعکس و مواردی از این مشابه اتفاق نیفتاده است.

اما اگر در همین سابقه معاملات که تمامی اعداد در تاریخ های مختلف اعداد نزدیک به عدد صد میلیون واحد باشند اما در یکی دو روز این عدد بسیار پایین یا بسیار زیادتر باشد به عنوان یک چراغ چشمک زن برای تحلیل گر و کاربر عمل می کند.

سرمایه گذاری که قبل از خرید و یا فروش یک نماد به سر برگ سابقه معاملات آن نماد مراجعه می کند و متوجه می شود که در روزهای اخیر یک حجم غیر عادی (خیلی زیاد) معامله صورت گرفته است باید این موضوع را بررسی کند که این حجم معامله در اثر چه اتفاقی رخ داده است.

به طور مثال ممکن است به یک باره حقوقی ها بخش اعظم سهم خود را به حقیقی فروخته باشند و در اصطلاح کد به کد حقوقی به حقیقی رخ داده باشد، یا در حالت دیگر ممکن است حقوقی ها سهم را بین یکدیگر جابه جا کرده باشند و این حجم عظیمی که در سابقه معاملات نماد ثبت شده است در اثر کد به کد حقوقی به حقوقی باشد. یا در یک حالت دیگر حقوقی ها مشاهده کرده اند که تعداد زیادی از سهامداران خرد در حال فروختن سهم هستند و در اصطلاح صف فروش تشکیل شده است به همین علت وارد کار می شوند و برای پایین نرفتن ارزش سهم اقدام به خرید آن ها از حقیقی ها می کنند.

 هر کدام از این اتفاقات رخ داده می تواند حامل سیگنال های خرید و فروش باشد که باید با سایر تحلیل های تکنیکال و بنیادی ادغام شود و در نهایت سرمایه گذار اقدام به خرید، فروش و یا نگه داشتن سهم کند.