گاهی اوقات، سرمایه گذار و سفته باز را از نظر افق زمانی تصمیم گیری، با یکدیگر مقایسه می‌کنند. از این دیدگاه، کسی که مثلاً خانه‌ای را خریده و آن را خالی و بدون استفاده نگه داشته و سالها بعد فروخته است، سرمایه گذار و کسی را که خانه ای را به خاطر قیمت مناسب و ارزان آن (مثلاً به دلیل نیاز مالک خانه به نقدینگی) خریداری می‌کند و طی روزها یا ماه‌های آتی آن را به فرد دیگری می‌فروشند، سفته باز گفته می‌شود.
گاهی اوقات، سرمایه گذار و سفته باز را از نظر میزان ریسکی که معاملات خود می‌پذیرند، مقایسه می‌کنند. سرمایه گذار را کسی می‌دانند که محافظه کارانه تصمیم گرفته یا ریسک معقول انجام می‌دهد و سفته بازی را رفتار کسی می‌دانند که وارد ریسک‌های بزرگ قمارگونه می‌شود..
در این تعریف، فردی که در حوزه‌ی بازرگانی فعالیت می‌کند، اگر با هدف کاهش ریسک معاملات خود، پس از اعلام قیمت به مشتری، ارز مورد نیاز معامله خود را تامین کند، تصمیم او از جنس سرمایه گذاری محسوب می‌شود.
بازرگان، با این کار، اطمینان حاصل می‌کند که به دلیل تغییر ناگهانی ارزش پول، دچار زیان نخواهد شد. البته طبیعی است که بر خلاف برخی از همکاران خود، با نوسان قیمت ارز، سود مضاعف هم کسب نخواهد کرد.
اما کسی که بر اساس شنیده‌های خود، بر این باور است که احتمال دارد ارزش ریال مثلاً در هفته‌ای آینده بیست درصد کاهش پیدا کند و سرمایه‌ی قابل توجهی را به امید کسب سود به دلار یا یورو تبدیل می‌کند، سفته باز در نظر گرفته می‌شود.
برخی منابع رسمی، سفته بازی را کسب سود از طریق تلاش برای پیش بینی نوسان قیمت تعریف می‌کنند و تاکید می‌کنند که وجود سفته بازی در حد معقول، برای فعالیت هر بازار ضروری است. اما شکل افراطی آن می‌تواند به مکانیزمهای بازار آسیب بزند.
بازارها، درست مانند یک اکوسیستم هستند و هر یک از این نقش‌ها، در صورتی که به شکل متعادل و منطقی آن ایفا شوند، می‌توانند ضامن سلامت و بقاء بازار باشند.
اما خوب است به خاطر داشته باشیم که شکل متعادل سفته بازی به تعدیل عرضه و تقاضا و تامین نقدینگی کمک کرده و شکل نامطلوب آن، به ایجاد نارضایتی در معامله کنندگان و سرمایه گذاران و همینطور ایجاد حباب در قیمت‌ها و نوسانات شدید قیمت‌ها (Market Volatility) منجر می‌شود.
10 پاسخ
سلام ممنون بابت مطالب مفیدی که قرار دادید.سوالی داشتم و اون اینه که این وضعیت بازار بورس ایران به نظرتون ناشی از چی هست؟؟ هر روز مثبت هست و افزایش عجیبی داره..بدون پشتوانه ی قوی تولید و ارزش حقیقی شرکت ها چطور چنین چیزی ممکن هست؟؟ آیا با سفته بازان هنگفتی طرف هستیم؟؟
سلام وقت بخیر
فعلا تمرکز دولت روی رشد بورس هست تا مقداری از سهامش رو در بورس بفروشه و نقدینگی بدست بیاره.
اصلی ترین دلیلش اینه.
نوسان قیمت در بورس ایران چقدر است و این مقوله ربطی به سفته بازی در بورس دارد؟
برای پیشگیری از نوسان بیش از حد و افزایش و کاهش‌های ناگهانی، سقفی برای نوسانات بازار در نظر گرفته شده است. در حال حاضر دامنه نوسان روزانه قیمت سهام بورسی و بازار اول و دوم فرابورس در هر روز، نسبت به قیمت پایانی روز گذشته، می‌تواند از ۵+ درصد تا ۵- درصد، تغییر کند. در بازار پایه فرابورس بسته به نوع بازار دامنه نوسان ۳%، ۲% و ۱% است. در روز بازگشایی نماد پس از مجمع، محدودیتی در نوسان وجود ندارد. اگر نوسان بازار بورس از ۵+ یا ۵- فراتر رود، این اتفاق منجر به تعطیلی بورس خواهد شد. لذا گاهی مشاهده می‌کنیم که ناظر بازار برای جلوگیری از تعطیلی بازار در معاملات برخی از نمادها دخالت می‌کند و با ابطال معاملات آن نماد، مانع از تعطیلی بورس می‌شود. اتفاقی که هفته پیش در نماد شستا شاهد آن بودیم و به دلیل تأثیر مثبت شدید روی کلیت بازار و خطر عبور از ۵+ معاملات این نماد از طرف ناظر ابطال شد.
کدام سهم را برای خرید انتخاب کنیم که سفته بازی نباشه؟
برای داشتن یک سرمایه‌گذاری پر سود، باید سهمی را انتخاب کنید که احتمال افزایش قیمت بیشتری داشته باشد. این پیش‌بینی بر اساس تجزیه و تحلیل بازار انجام می‌شود. روش‌های مختلفی برای تحلیل بازار وجود دارد که در این میان، تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال شهرت و رواج بیشتری دارند. اگر به دنبال کسب سود در کوتاه‌مدت هستید بهتر است بیشتر به تحلیل تکنیکال سهم توجه کنید و اگر به دنبال سود بلندمدت و داشتن سهام مطمئن و همیشگی هستید بهتر است سراغ تحلیل بنیادی بروید. علاوه بر این تحلیل‌ها باید همیشه به اخبار پیرامون سهام مثل احتمال افزایش سرمایه، افزایش قیمت مواد خام شرکت، خرید شرکت‌های دیگر و گسترش شرکت، اخبار زیرمجموعه‌های سهام و … توجه داشته باشید و طبق مجموع این اطلاعات، استراتژی معاملاتی خود را انتخاب کنید.
ارزش ذاتی سهم به چه معناست و سهام هایی که بنیاد قوی دارند دچار سفته بازی میشوند؟
حیر سهام هایی که بنیاد قوی دارند کمتر دچار سفته بازی میشوند، ارزش ذاتی یا Intrinsic value یک سهم، یکی از فاکتورهایی است که به ویژه تحلیلگران بنیادی برای سرمایه‌گذاری از آن استفاده می‌کنند. این ارزش با یک بررسی جامع و کامل درباره شرکتی که سهام را ارائه کرده، تعیین می‌شود. در این تحلیل، صورت‌های مالی، ظرفیت رشد شرکت و دارایی‌های گوناگون آن (زیرمجموعه‌ها، اموال و املاک، احتمال افزایش سرمایه، سود انباشته و …) بررسی می‌شود
سبدگردانی چیست و سبدگردان ها در سفته بازی سهیم هستند؟
افراد و شرکت‌های باسابقه تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار، می‌توانند خدمات مشاوره و خرید و فروش به مشتریان خود ارائه دهند. آنها با در نظر گرفتن میزان سرمایه و میزان ریسک‌پذیری مشتری، برای او یک سبد سهام تشکیل می‌دهند، دارایی‌های او را مدیریت می‌کنند و درصدی از سود را به عنوان کارمزد خود برمی‌دارند.